Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
EXODVS
MOYSES, de domo Leui, infantulus a matre secundum flumen exponitur. Pręceperat
enim pharao pueros Hebreos, mox ut nati essent, interfici. Filia regis inuentum
adoptauit eumque Moysen nuncupauit, hoc est Assumptum de aqua.
Qui adultus Aegyptium Hebreos percutientem interemit absconditque
in sabulo. Metuens tamen fugit in terram Madian. Sacerdotis Raguel filias a
uiolentia pastorum tutatus est. Eiusdem filiam Sophoram duxit uxorem, de qua
natus est ei Gersan et Eliezer. Moritur rex Aegypti, et ad filios 11v Israhel uociferantes respexit Deus, quos rex iste
multo labore exercitos diu afflixerat. Moyses oues Ietro, soceri sui, pascebat,
quando apparuit ei Dominus in flamma rubi in monte Dei Oreb. Rubus ardebat, et
non comburebatur. Iussus est soluere calciamentum. Abscondit faciem non ausus
aduersus Deum aspicere. Iubetur adire pharaonem (sic Aegyptii reges suos
uocabant) ut peteret dimitti populum Israhel de Aegypto inducendum in terram
lacte ac melle manantem. Pręcepitque Deus, cum dimissi fuerint, ne abeant
uacui. Dedit autem Moysi ad fidem faciendam signa facere. Hinc ille uirgam
uertit in serpentem, manum perfudit lepra et sanauit, aquam mutauit in
sanguinem. Iussus est cum fratre Aaron loqui ad populum. Loquente Aaron et
Moyse signa faciente populus pręstitit eis fidem et pronus adorauit Deum.
Pharao iratus magis eos flagellauit. Ad colligendas paleas missos lateresque
fingendos, cum imperata perficere nequiuissent, flagelis cędi iussit.
Porro Moysi pro illis solicito promisit Deus ipsorum liberationem.
Constitui te, inquit, deum pharaonis et Aaron erit propheta tuus.
Tu loqueris ei et ipse ilud referet pharaoni. Ego autem indurabo cor regis,
et non audiet uos. Erat Moyses annorum LXXX, Aaron LXXXIII. Aaron
coram pharaone uirgam in colubrum conuertit. Hoc idem egerunt malefici regis;
uirga tamen Aaron eorum uirgas deuorauit. Aarone fluuium uirga percutiente aqua
uersa est in sanguinem, et pisces mortui. Itidem fecerunt incantatores.
Durauit sanguis dies VII. Pharao induratus populum non dimisit. Aaron super
Aegyptum induxit ranas, quę omnes mortuę sunt Moyse Deum depręcante. Aarone
autem percutiente puluerem uirga facti cyniphes homines iumentaque infestabant.
Malefici, cum hoc efficere nequiuissent, dixerunt: Digitus Dei est hic.
In domum regis et super Aegyptum Dominus misit muscas, pręter terram Iessen,
ubi populus Israhel erat. Volebat rex, ut coram se sacrificarent. Moyses uero
detrectauit, ne immolando ea, quę Aegyptii adorant, animos eorum magis
irritarent. Petiit ergo trium dierum in solitudinen secessum. Promisit rex id
se permissurum, et orante Moyse Dominus depulit nuscas. Sed pharao promissis
non stetit. Mortuaque sunt Aegyptiorum animalia saluis gregibus populi Israhel.
Aarone et Moyse cinerem spargentibus orta ulcera homines 12v et iumenta et maleficos ipsos dolore affecerunt. Moyse uirgam in
cęlum extendente grando mixta igni cuncta in agro uastauit pręter terram Iessen.
Triticum et far, quia serotina erant, non sunt lęsa. Supplicante Moyse
cęssauit grando. Pharao tamen populum pedem efferre prohibuit. Extendit uirgam
Moyses, et uenit locusta consumpsitque quicquid grandini reliquum fuerat.
Rursum illo orante Deus locustas in mare demersit. Pharao tamen in duritia sui
cordis perseuerauit. Sed cum Moyses manus in cęlum extendisset, exortę tenebrę
horribiles triduum durauerunt. In loco autem filiorum Israhel lux erat.
Pharaoni eos dimittere absque armentis uolenti Moyses non assensit. Ille
indignatus ei post hęc accessum ad se interdixit. Moysi uero Dominus pręcepit,
ut a uicinis et amicis accepta mutuo supellectile discederent. Et: Adhuc,
inquit, una plaga tangam pharaonem, et dimittet uos. Igitur onne
primogenitum morte sublatum est, dimisitque populum pharao. Illi autem mutuatis
uasis ac uestibus abierunt de Ramesse in Sochot, uirorum sexcenta ferme milia,
pręter famulos ac mulieres. Habitauerant in Aegypto annos CCCCXXX. Noctu inde
educti sunt. Ea nox ipsis obseruabilis fuit. Phase appellata, id est
Transitus. Ex eo primogenita Deo sanctificata.
Dominus populum Moyse duce per uiam deserti secus Mare rubrum circumduxit.
Profecti de Sochot castrametati sunt in Ethan. Pręcessit eos Deus in columna
nubis per diem, per noctem in columna ignis. Reuersi castra fixerunt e regione
Phiairoth inter Magdalum et mare contra Belsephon. Pharaone persequente per
medium mare diuisis aquis iter fecerunt, Aegyptios eodem ingressos operuit mare.
Populus timuit Dominum. Moyses gratias egit Deo; eidem laudes dixerunt Maria
prophetissa, soror Aaronis, mulieresque cęterę cum tympanis et choris. De Mari
rubro uenerunt in desertum Sur. Ibi defectu aquę laboratum est. Venerunt in
Marath. Hic erat quidem aqua, sed amara. Sitientes murmurauerunt. Moyses
misso ligno amaritudinem aquę uertit in dulcorem. Profecti in Helim consedere
iuxta aquas. Venerunt in desertum Syn inter Helim et Synai. Illic esurientes
musitarunt. Vesperi coturnix castra operuit. Mane collegerunt manna per
circuitum castrorum ad mensuram gonor. Reseruatum usque mane, quod Moyses, ne
facerent, pręceperat, uermibus scaturiuit. Die sexto singuli duplam mensuram
collegere. 3v Septimus enim quiete sanctificatus
erat, et quod pro illo die seruatum est, mansit incorruptum. Erat autem man
quasi semen coriandri, album, mellei saporis. Aaron in uase collectum posuit in
tabernaculo ad memoriam posterorum. Quadraginta annis hoc cibo usi sunt. De
Syn uenerunt in Raphidin. Iterum murmurarunt ob aquę penuriam. Moyses
percussit uirga petram Oreb, et fluxerunt aquę. Nomen loco inditum
Tentatio. Cum Amalechitis ibi pugnatum est Iosue
duce. [ERROR: no reftable :]Oratio Moyse manibus elatis orante uincebant
Israhelitę, demissis succumbebant. Sustinere coeperunt Aaron et Hur manus eius
atque ita uictoria potiti sunt, dicente Domino: Delebo memoriam Amalech sub
cęlo. Iethro et Sophorę cum liberis aduentantibus obuiam processit
Moyses mutuoque se salutarunt. Moyses populum iudicabat, sed Ietri consilio
diuisit onus, ut maiores causas ipse cognosceret, minores autem tribuni,
centuriones, quinquagenarii, decani deciderent. Ietro in regionem suam
reuertitur, illi uenerunt in solitudinem Synai. Ibi Moyses ascendit in montem
ad Dominum. Descendens populum sanctificat. Lauarunt uestimenta sua paratique
in die tertio loquentem audire Dominum uxoribus abstinuerunt. Die tertio
coepere tonitrua audiri, micare fulgura ceteraque tetra fieri. Populus ad
radices montis substitit. Mons fumabat. Mandat Dominus, ut Moyses et Aaron
ascendant, reliqui maneant, ne moriantur. Dat pręterea pręcepta populo, quę
decalogo continentur. Populus territus retro cęssit et ad Moysen: Loquere,
inquiunt, nobis tu, non Dominus, ne forte moriamur. Dominus autem
datis pręceptis, quę obseruent, Moysi pollicetur se subiecturum eis Eueum,
Cananeum et Etheum posuitque terminos a Mari rubro ad Palestinam et a deserto ad
flumen. Scripsit Moyses Domini sermones, posuit altare, duodecim tribuum XII
titulos erexit. Obtulerunt holocausta XII uitulos. Moyses Volumen foederis
coram legit; illi omnes assensi sunt. Deinde Moyses et Aaron, Nadab et Abiu et
septuaginta seniores Israhel, cum in montem ascendissent, uiderunt Deum Israhel:
sub pedibus eius, quasi opus lapidis saphirini et ueluti cęlum, quando serenat.
Ascendit Moyses montem fuitque ibi XL diebus et totidem noctibus. Dominus
mandat fieri sanctuarium uasaque, quę talentum auri appenderentur, item alia ad
cultum spectantia diuinum. 114v Aaron cum filiis
iubetur fungi sacerdotio, facere sibi uestes ad gloriam et decorem, in quibus
ministrent Domino. Talium autem operum fabri fuere Beseleel, Huri filius, et
Ooliab, filius Achisamech. Moysi in monte datę sunt duę Tabulę testimonii
lapideę digito Dei scriptę. Interim Aaron populo compellente uitulum de
mulierum inauribus conflauit ab iisdem adorandum. Moyses ergo iubetur
descendere. Dominum iratum pręcibus placat. Descendens uiso uitulo Tabulas ad
radicem montis confringit, deinde uitulum conterot et: Siquis est Domini,
inquit, iungatur mihi! Congregati sunt ad eum filii Leui, qui eius
iussu die illo interfecerunt uigintitria fere milia honinum. Benedixit eis et
reuersus Deum obsecrauit: Aut dimitte eis, inquit, aut dele me de
Libro! Respondit: Qui peccauerit, delebo eum, tu autem uade!
Igitur percussit populum pro reatu uituli. Ad Moysen uero: Ascende,
inquit, in terram, quam patribus promisi. Ego non ascendam tecum, quia
populus durę ceruicis es, ne forte disperdam te in uia. Hoc audito
populus fleuit. Ingrediente Moyse tabernaculum columna nubis descendebat et ad
ostium stabat. Loquebatur Dominus Moysi facie ad faciem. Iosue non recedebat
de tabernaculo. Moyses petiit ostendi sibi faciem Domini, qui respondit:
Ostendam omne bonum tibi et miserebor cui uoluero et clemens ero in quem
mihi libuerit. Non poteris autem uidere faciem meam. Non enim uidebit me
homo et uiuet. Stabis super petram et uidebis posteriora mea, faciem non
uidebis. Excisis Moyses duabus tabulis instar priorum de nocte ascendit
montem. Inuocauit nomen Domini, accepit pręcepta et in tabulis conscripsit.
Apparuit facies eius cornuta. Posito super facie uelamine locutus est ad
populum. Illo iubente perfectum est tabernaculum et sanctuarium et reliqua.
Labrum posuit inter tabernaculum et altare implens aqua, in quo ipse et Aaron
manus pedesque lauarent cum filiis suis, quoties ingrederentur tectum foederis
et ad altare accederent. Operuit nubes tabernaculum et gloria Domini impleuit
illud. Nec poterat Moyses ingredi tectum. Nubes per diem incubabat tabernaculo
et ignis per noctem.
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
|