====== Marulić and laudationes urbium ====== Neven Jovanović A paper for the [[z:colloquium-marulianum-xx|Colloquium Marulianum XX]]. Abstract, text, additional material ===== Abstract ===== Praise of a city (laudatio urbis) is a standard medieval and Renaissance theme; famous examples include the //Laudatio Florentinae urbis// (1403--4) by Leonardo Bruni and the //Urbs Noriberga illustrata carmine heroico// (1532) by Helius Eobanus Hessus. Variations on this theme may be found in at least fifty Latin texts about the Eastern Adriatic coast, from Trieste to Shkodër, written between 1268 and 1608. These texts were recently gathered in a digital collection [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/laud.form.html|Laudationes urbium Dalmaticarum]], which is itself a part of a larger [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/|Croatiae auctores Latini]] collection (CroALa). One of the laudationes is a description of Split by Marko Marulić, a passage from his antiquarian text //In epigrammata priscorum commentarius// (1503–1510). Here we introduce the //Laudationes urbium Dalmaticarum// collection and then explore the relationship of Marulić's text to it. How is his description similar to other texts? How is it different? [[http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/DLDecArts/DLDecArts-idx?type=article&did=DLDECARTS.ADAMRUINS.I0027&id=DLDecArts.AdamRuins&isize=M|{{ :z:adam-peristylium.jpg?900 |Adam, peristylium}}]] Source: Adam, Robert (1728-1792) / Ruins of the palace of the Emperor Diocletian at Spalatro in Dalmatia (1764), Plate XX. View of the peristylium of the palace. ==== Marulić i laudationes urbium: sažetak ==== "Pohvale gradova" (laudationes urbium) poseban su srednjovjekovni i renesansni žanr, ili barem tematski kompleks; kao najpoznatiji renesansni primjeri obično se navode Brunijev panegirik Laudatio Florentinae urbis (1403-4) i Urbs Noriberga illustrata carmine heroico Helija Eobana Hessa (1532). Elementi se kompleksa laudationes urbium mogu naći u barem pedesetak renesansnih latinskih tekstova vezanih uz istočnu obalu Jadrana, od Trsta do Skadra, nastalih između 1268. i 1600; ti su tekstovi odnedavno objedinjeni u digitalnoj zbirci [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala|Croatiae auctores Latini]]. Među njima se nalazi i poznati opis Splita iz Marulićeva antikvarnog spisa In epigrammata priscorum commentarius (1503–1510). Prikazat ćemo najprije samu zbirku pohvala istočnojadranskih gradova da bismo potom unutar nje odredili položaj Marulićeve pohvale: u čemu sliči drugima, u čemu se od njih razlikuje? [[http://www.flickr.com/photos/sebastiagiralt/4116264560/|{{ http://farm3.static.flickr.com/2686/4116264560_23efd2d3c6_b_d.jpg?900 |Peristil }}]] Flickr photo: [[http://www.flickr.com/photos/sebastiagiralt/|Sebastià Giralt]]. ===== Text ===== Hrvatski tekst, u verziji za usmeno izlaganje, nalazi se {{:z:100330jovanovic-cm20.pdf|ovdje}} (PDF, 145 KB). Prezentacija na hrvatskom nalazi se {{:z:1004jovanovic-cm20-slides.pdf|ovdje}} (PDF, 4,1 MB). An English handout is {{:z:1004jovanovic-cm20-handout.pdf|available here}} (PDF, 98 KB). ===== Appendices ===== * [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/getobject.pl?c.29:2.laud.6852|The text of Marulić: Descriptio Salonarum et Spalati]] (1503 – 1510) * Ciriaco d'Ancona, [[http://ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/getobject.pl?c.7:3.laud|De Dalmatia e libro Inscriptionum seu epigrammatum...]] (1435–36) * Raffaele Zovenzoni, [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/getobject.pl?c.14:1.laud.3216|Iacobo Antonio Marcello equiti clarissimo]] (1464) * Frano Božićević, [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/getobject.pl?c.25:2:2.laud.13843|Spalaeti discessum magnifici uiri Iacobi Raynerii, iusti praetoris sui, lugentis consolatio]] (1497) * Frano Božićević, [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/navigate.pl?laud.36|Spalati descriptio e Vita Marci Maruli Spalatensis per Franciscum Natalem, conciuem suum, composita (post 1524)]] * [[http://books.google.com/books?id=BL87AAAAcAAJ&pg=RA5-PR5-IA1|Strabo Latine, lib. VII]] (Guarini Veronensis et Gregorii Tifernatis versio, Lugduni 1559, via Google Book Search) ==== Searches ==== * [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/search3t?dbname=laud&word=sp[ao]la?e?t*%7Caspalat*&sortorder=date%2C+author&OUTPUT=TF|Mention of "Spala(e)t(r)um" or "Aspalat(hr)um"]] in the Laudationes urbium Dalmaticarum collection. * [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/search3t?dbname=laud&word=column*&sortorder=date%2C+author&OUTPUT=TF|A search for "columna"]] in the collection. * [[http://www.ffzg.hr/klafil/croala/cgi-bin/search3t?dbname=laud&word=strabo*%7Cplini*&sortorder=date%2C+author&OUTPUT=TF|A search for "Strabo" or "Pliny"]] in the collection. ==== Illustrations ==== {{ :z:1003laud-graf8.png?900 |Laudationes: auctores et anni }} {{ :z:1906adriatic-5.jpg?900 |Laudationes: urbes }} {{ :z:jenson.png |Jenson, f. 182 }} Caesaris commentarii, Jenson, Venetiis 1471 (source: [[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k59525w.image.f182.langEN.pagination|Gallica]]) [[http://www.flickr.com/photos/10540137@N07/2332296293/|{{ http://farm3.static.flickr.com/2185/2332296293_26004f01c3_o_d.jpg | Basilica de San Marco, Venezia }}]] Flickr photo by [[http://www.flickr.com/photos/10540137@N07/|jmrufian]].