Izvor (archive.org, cjeloviti tekst)
Slika stranice na Searchable Digitized Latin & Greek Lexica
ACCESSUS vel adcessus, us, m. 4. (accedo) est ap- propinquatio, cui opponitur discessus et recessus: et aliquid plus significat quam accessio, quae est una tan- tummodo accedendi actio (It. accostamento, avvici- namento; Fr. approche, arrivée; Hisp. cercania, lle- gada; Germ, das Nähertreten an etwas; Angl, an approaching, or drawing near to, a coming). I.) Proprie de pluribus dicitur. scilicet — a) Gene- ratim. Cic. Mil. 19. 52. Accessus ad Urbem noctur- nus (qui ibid. § 49. dicitur nocturnus ad Urbem ad- ventus). Id. 2. Att. 1. 11. Id a tuis litteris, quas ad me de accessu tuo miseras, discrepabat. ubi male Editt. censu, cessu, accensu. Plin. 2. Hist. nat. 65. 66. (166). Qua ratione manifestum est, quare tot flu- minum accessu maria non crescant. Quintil. 12. 10. 37. Illis facilis per quaelibet vada accessus. C. Aelius Gallus apud Gell. 16. 5. Per quem (locum) a via adi- tus accessusque ad aedis est. — b) Hinc accessus de personis quae alios excipiunt, aut de locis, ad quae perveniri potest, interdum etiam passive. Ovid. 2. Pont. 2. 41. dare accessum. Adde Phaedr. 2. 17. 10. Ovid. Heroid. 10. 64. negare accessus. Id 14. Met. 635. prohibere. Id. 1. Art. am. 351. mollire. Stat. 12. Theb. 152. fugare accessus hominum. Cod. Theod. 14. 11. 1. arcere accessu urbis. Ibid. 7. 16.1. Ne unquam - ad hanc imperii partem pateret accessus. — Passive. Plin. 12. Hist. nat. 8. 18. (33.). Cui spi- na - accessu propter aculeos anxio. Pom. Mela 2. 4. 7. Sinus accessu asper. — c) Item de astris. Cic. 2. Nat. D. 7. 19. Solis cum accessus modici, tum recessus et frigoris el caloris modum temperant. Id. 3. Orat. 45. 178. Accesus et recessus Lunae. Id. 2. Divinat. 42. 89. stellarum. — d) De maris aestu. Cic. 2. Divinat. 14. 347. Quid de marinis aestibus dicam? quorum ac- cessus et recessus Lunae motu gubernantur. Pompon. Mela 3. 6. 8. Alterni accessus recursusque pelagi. Ad- de 3. 1. 1., 3. 2. 5. — e) De ventis et aere. Virg. 3. Aen. 570. Portus ab accessu ventorum immotus. Cael. Aurel. 2. Acul. 37. Adjungitur - purgatior aer ingre- diens locum, qui sua novitate ac miti accessu reficiat aegrotantem. II. Translate. ¶ 1. Accessus dicitur de morbo, qui hominem corripit. Gell. 4. 2. Quod vitium perpe- tuum, morbus cum accesu decessuque sit. Plin. 28. Hist. nat. 4. 11. (46). Accessus febrium. ¶ 2. In- terdum accessus sumitur pro loco, per quem aliquo acceditur. Sueton. Caes. 58. Explorare accessum ad — 37 — insulam. Virg. 8. Aen. 229. omnem accessum lustra- re. Adde Flor. 1. 17. 4. et 2. 12. 5. Auct. B. Afr. 5. difficilis ad oppugnandum. Hirtius B. Alex. 26. 2. maritimus, pedester. Adde Inscr. apud Gruter. 896. 14. in v. ACCEPTATOR. Liv. 29. 27. Dare vela, et alium infra navibus accessum petere jubet. Apud Vi- truv. 10. 19. (13). 8. pro accessu nunc recte legitur ascensu, q. v. V. ¶ 3. Item est actio, qua nos ali- cui rei damus, ut aut Fructum inde capiamus, aut rem ipsam in melius promoveamus. Cic. 2. Nat. D. 12. 34. Bestiis autem (natura) - dedit - accessum ad res salutares, a pestiferis recessum. Id. 14. Att. 17. A. § 7. Ita pedetentim cum accessus a te ad causam fa- cti, tum recessus. ¶ 4. Est etiam augmentum. Cod. Theod. 6. 35. 7. Cum pro merito probitatis et fidei accessu istius fuerint splendoris ornati etc. — Hinc de morbi augmento. Coel. Aurel. 3. Tard. 2. Cum in ac- cessu tumor major fuerit excitatus etc.